Ikona Trójcy  Starotestamentowej zwana inaczej Gościnnością Abrahama namalowana została przez Św . Andreja Rublowa jako ikona chramowa  około 1411 roku dla monasteru Trójcy Świętej (dzisiejszy Siergiejew Posad, niedawny Zagorsk koło Moskwy), założonego  przez św. Sergiusza z Radoneża . Prawosławny mnich i teolog Paweł Florenski za właściwego autora – ideologa  ikony Trójcy Świętej uważa jednak wspomnianego Św. Sergiusza z Radoneża – jednego z największych świętych Rusi. W przypadku ikony Trójcy Świętej Andriej Rublow nie był samodzielnym twórcą, a  genialnym wykonawcą twórczego zamysłu i zasadniczej kompozycji przekazanych mu przez świętego Sergiusza.  Sam Święty Sergiusz  nie pozostawił żadnych traktatów i pism, ale całe swoje życie skupił wokół Trójcy Świętej. Jedność Trójcy wcielał w życie w swoim otoczeniu nawet w polityce. Święty Sergiusz  był gorliwym wyznawcą i praktykiem idei hezychazmu znajdującym wielu naśladowców i uczniów czego  efektem był między innymi niesamowity rozkwit życia w monasterach  i  samotniach na terenach Rusi . Siedemnaście lat po śmierci jego uczeń Nikon w dowód wdzięczności i pamięci o mistrzu, powierzył Andrzejowi Rublowowi wymalowanie ikony Trójcy Przenajświętszej.

Wątek ikony  nawiązuje do wizyty trzech wędrowców   u Abrahama i Sary pod dębem w Mamre przedstawionej w Księdze Rodzaju (. Rdz 18, 1-16)  . Do Abrahama i Sary przychodzą trzej Przybysze, lecz tekst zdaje się sugerować, że jednocześnie jest to ktoś jeden w otoczeniu dwóch . Abraham zwraca się do nich raz jak do jednego a zaraz w następnym  zdaniu jak do trzech :

” Pan ukazał się Abrahamowi pod dębami Mamre, gdy ten siedział u wejścia do namiotu w najgorętszej porze dnia. Abraham spojrzawszy dostrzegł trzech ludzi naprzeciw siebie. Ujrzawszy ich podążył od wejścia do namiotu na ich spotkanie. A oddawszy im pokłon do ziem rzekł: ”O Panie, jeśli darzysz mnie życzliwością, racz nie omijać Twego sługi! Przyniosę trochę wody, wy zaś raczcie obmyć sobie nogi, a potem odpocznijcie pod drzewami.Ja zaś pójdę wziąć nieco chleba, abyście się pokrzepili, zanim pójdziecie dalej, skoro przechodzicie koło sługi waszego”. A oni mu rzekli: ”Uczyń tak, jak powiedziałeś”.

Narrator na początku używa tu „Wy” w sensie – „dualis maiestatis aby w następnym zdaniu  użyć „wy” jako pluralis – czyli określenie co najmniej dwóch osób . W pierwszym zdaniu Abraham  mówi  – „O Panie , ,jeśli mnie darzysz życzliwością , racz nie omijać  Twego sługi . ” – wyraźnie zwraca się do kogoś nadzwyczaj ważnego , lecz do   kogoś JEDNEGO . Widzi trzech wędrowców ale zwraca się do tego najważniejszego w jego mniemaniu .  W następnych zdaniach sprawa co do adresata wypowiedzi się wikła.  Abraham mówi  już do grupy postaci   i  nie wyróżnia żadnego z nich  okazując swój głęboki szacunek do nich wszystkich  : „Przyniosę trochę wody, wy zaś raczcie obmyć sobie nogi, a potem odpocznijcie pod drzewami. Ja zaś pójdę wziąć nieco chleba, abyście się pokrzepili, zanim pójdziecie dalej, skoro przechodzicie koło sługi waszego”. A oni mu rzekli: ”Uczyń tak, jak powiedziałeś” .

We wczesnej  ikonografii przedstawiając tę scenę i chcąc podkreślić równorzędność Gości przedstawiano   te scenę jakby linearnie – Boscy Wędrowcy przedstawiani byli jako odziani w jednakowe szaty młodzieńcy , podobnym typie urody i sylwetki , lecz o odmiennych nieco obliczach , z nimbami w ogół głów a w czasie uczty u Abrahama  siedzący po jednej stronie stołu , jeden obok drugiego .

Na mozaikach w Kościele Santa Maria Maggiore w Rzymie ( V. w) pierwsza scena pokazuje Abrahama spotykającego  trzech boskich Wędrowców  przy czym  środkowy Wędrowiec  wyróżniony jest poprzez umieszczenie jego postaci w owalu – symbolu wieczności i stref  niebieskich co   miało to odwzorowywać zmianę sposobu narracji w księdze – z opisu  „Jeden w otoczeniu Dwóch” na „Trzech” Wędrowców” . Poniżej wspomnianego wyobrażenia  umieszczono  scenę  uczty i tu  w celu przedstawienia  równorzędności Wędrowców – usadzeni są Oni za jednym bokiem stołu i żaden  z nich nie jest nie jest w żaden sposób wyróżniony  szczególnym nimbem czy odzieniem . Abraham i służący stojąc podają potrawy  , a Sara stojąca nieco bliżej domu przygotowuje posiłek .

 Na mozaikach w Rawennie w kościele San Vitale ( VI w) scena przedstawia już tylko ucztę i trzech młodzieńców  jednakowo odzianych , o podobnym wyglądzie , siedzących  za stołem z twarzami zwróconymi do widza pod czas gdy Sara , Abraham i ich służący krzątają się by godnie podjąć Gości . Sara stojąca w drzwiach ich domu / namiotu   , sługa podający potrawy na stół dostojnych Gości siedzących za stołem znajdują się po lewej stronie sceny. Postać   Abrahama przedstawiono  po prawej stronie  z uniesioną prawą ręką dzierżącą  miecz , gotowego zadać cios śmiertelny  trzymanemu przez niego  za włosy skrępowanemu i klęczącemu na ołtarzu ofiarnym  chłopcu . U  stóp Abrahama po jego prawej stronie znajduje się  baranek jako właściwa  i miła Bogu ofiara. Przedstawiono tu odniesienie do zdarzenia , które  chronologicznie nastąpi później  ,  Abraham usłyszał  wezwanie  Boga by złożyć  w ofierze swego syna – Izaaka , właśnie tego Izaaka – którego  narodzenie zwiastowali trzej Boscy Wędrowcy. Bóg powstrzymuje jednak w ostatnim momencie  rękę Abrahama i jako ofiarę wskazuje baranka .

W obu przypadkach Sara przedstawiona jest „na poboczu „, Sara  przygotowująca posiłek , Sara stojąca w drzwiach domu, usłużna , lecz zawsze jako nie zbliżająca się do stołu Pana .  Nigdzie nie pokazano dialogu Pana z Sarą – Sara zaśmiała się  gdy usłyszała słowa Pana , że ma zostać matką , wszak była już bardzo ” wiekowa „”¹² Uśmiechnęła się więc do siebie i pomyślała: „Teraz, gdy przekwitłam, mam doznawać rozkoszy, i mój mąż starzec?” ¹³ Pan rzekł do Abrahama: „Dlaczego to Sara śmieje się i myśli: Czy naprawdę będę mogła rodzić, gdy już się zestarzałam? ¹⁴ Czy jest coś, co byłoby niemożliwe dla Pana? Za rok o tej porze wrócę do ciebie, i Sara będzie miała syna”. ¹⁵ Wtedy Sara zaparła się, mówiąc: „Wcale się nie śmiałam” – bo ogarnęło ją przerażenie. Ale Pan powiedział: „Nie. Śmiałaś się!”  Pan czyli ten Jeden z pośród Trzech Wędrowców zwracał się bezpośrednio do niej , tak jak bezpośrednio czytał jej myśli . To mężczyźni i kultura otaczająca  kobiety tworzyli sztuczne granice . Śmiech jest wyrazem jej autonomii tłumionej przez otoczenie . Sprawili , że  Sara  przestraszyła  się swoich myśli , choć nie było w nich nic złego ! Miała prawo oceniać sytuację po swojemu , na podstawie  własnego doświadczenia i rozeznania, lecz po takiej reprymendzie zaczęła wątpić w samą siebie .  Pan mówił bezpośrednio do niej , bo   widział w niej osobę i partnera do rozmowy . I wcale  to nie oznaczało , że oczekiwał żeby się  wycofała z lękiem  . Pan chciał przekonać ją o swojej opiece i rozumieniu jej bólu  i pragnął  by mu zaufała  . Mężczyźni byli zawsze zazdrośni o kobiecą uniwersalność i rugowali ją ze wszelkich możliwych miejsc publicznych dydaktycznie podkreślając jej służebną rolę , tak im wygodną ,  a w której ona sama się  absolutnie nie mieściła  i jej „skrzydła motyle ” ciągle niepolitycznie wystawały z kokonu . , Miała dość siły i wiary  w siebie , gdy zaśmiała się słysząc  , jak się jej zdawało , absurdalną wypowiedź Gościa .  To Gość chciał ją przekonać o szczególnej łasce , którą Bóg chciał ją i jej męża obdarować  . Przedstawienie roli kobiety jako wycofanej i usłużnej   mamy możliwość obserwować na  wspomnianych  mozaikach podanych  jako wzór do naśladownictwa . Musimy bowiem pamiętać , że w dawnych czasach obrazy , mozaiki , grafiki , ikony czy inne wizualne metody przekazywania informacji i do  tego szczególnie  informacji związanych z doktryną chrześcijańską były nadzwyczaj rzadkie i oddziaływały bardzo intensywnie na widzów. Ikony , freski , mozaiki były w tym czasie  ilustrowanymi wydaniami Pisma Świętego dla nieczytających ! Trudno oczekiwać , żeby przeoczono taką  propagandową   możliwość zaprezentowania swojej ideologii.

Już na tych zabytkach ikonograficzny schemat ma w pełni przemyślany, dogmatyczny charakter. Jednakże nie wszyscy teolodzy wczesnego Kościoła widzieli w tej treści objawienie się Boga w Trzech Osobach . Wielu Ojców Kościoła  pojmowało ukazanie się trzech mężów Abrahamowi jako objawienie, aczkolwiek nie bezpośrednie, całej Trójcy, albo też jako pojawienie się drugiej Osoby Trójcy Świętej w towarzystwie dwóch aniołów.  Dla  kościoła zachodniego nie wgłębiającego się tak bardzo w to zagadnienie było to głównie przedstawienie sceny biblijnej . Poza tymi dwoma przedstawieniami wspomnianymi wyżej właściwie nie odnajdujemy innych wyobrażeń związanych z tym zdarzeniem ( poza  tymi utrzymanymi w dokładnie takim samym duchu ) w przeciwieństwie do kościoła wschodniego . Tam rozpatrywano  ten temat w  innych płaszczyznach  i co więcej , koncepcje z tym związane były poddawane zażartej dyskusji . Jedni  widzieli w tym , zgodnie z zachodnią tradycją scenę  biblijną , inni pre-manifestację Trójcy Świętej . Podnoszono oczywiście zagadnienie – czy to była  wizyta „trzech” równorzędnych , czy też „jednego w otoczeniu dwóch ” . Bo o ile  Syn jako człowiek dał się nam poznać , Duch Święty był widzialny poprzez jego dzieła  , to o pierwszej Osobie nic nie można było powiedzieć w sensie odwzorowania Jego Osoby . Zresztą w Kościele ortodoksyjnym był absolutny zakaz odwzorowywania Boga Ojca  – bowiem Boga nikt nie widział  a był poznawalny przez nas przez Syna i Ducha Świętego . W związku z tym przyjęto interpretację , że w osobach trzech Wędrowców  zamanifestował się Syn w otoczeniu dwóch aniołów . W tym kierunku początkowo  poszła myśl Kościoła Prawosławnego . Tego rodzaju interpretacja nie zmienia bowiem pojmowania tego wydarzenia jako objawienia Trójcy, jeśli bowiem każda Osoba Trójcy posiada całą pełnię Boskości, postać Syna i dwóch aniołów również można by uznać za wyobrażenie Trójcy. Tak właśnie objaśniają to wydarzenie teksty liturgiczne nabożeństwa ( kościoła prawosławnego )  i wyraźnie nazywają je objawieniem Trójcy Świętej. „Błogosławiony Abraham ujrzał Trójcę tak, jak człowiek mógł tego dostąpić i przyjął Ją jak dobry przyjaciel” (Kanon Niedzieli Patriarchów, Pieśń 5). „Święty Abraham wita Boga, Który jest jeden w trzech Osobach” (Kanon nabożeństwa Świętych Ojców, Pieśń 1- kościoła prawosławnego ). W nawiązaniu do nauki Kościoła i interpretacji Ojców ( Kościoła Prawosławnego ), aniołowie przedstawiani są niekiedy zgodnie z zasadą izokefalii ( głowy postaci są na tej samej wysokości ) , co oznacza, że usadowieni są za stołem tuż obok siebie, jako równi rangą, ukazując przez to równość trzech Osób Trójcy Świętej, które jednocześnie pozostają odmienne (jak to na wspomnianej wyżej  mozaice Santa Maria Maggiore w Rzymie, czy San Vitale w Rawennie  ). Co więcej, ich równość uwydatniana jest niekiedy przez identyczny kolor szat aniołów (jak w przypadku wspomnianej  mozaiki z VI w. kościoła San Vitale w Rawennie) oraz przez ich przymioty ( np zwielokrotnienie symbolu 3 – trzy chleby na stole , trzy  chleby przygotowywane ,  ). W innych przypadkach kompozycja ma strukturę piramidy uwypuklając pozycję Anioła w jej centrum.(Uspienski Leonid Ikona Trójcy Świętej )
Św. Sergiusz z Radoneża przedstawił nową wizję tej sceny  – w swojej idei zasugerował malarzowi ikony by ten  osadził Wędrowców już w postaciach aniołów ( skrzydła , opaski na czołach , nimby wokół głów )  dookoła  stołu – ołtarza. Na niżej prezentowanej ikonie z połowy XIV w widzimy tak umieszczone trzy postacie  Aniołów odzianych  w podobnie kolorystycznie szaty – Anioł środkowy i Anioł  przedstawiony po prawej stronie odziane są w czerwone  spodnie szaty i ciemno- niebieskie  ze złocistymi refleksami wierzchnie , Anioł po lewej stronie –  kolorystycznie odziany odwrotnie  . Anioły dominują na tym obrazie  . Siedzą na bogato zdobionych krzesłach – tronach . Ich skrzydła wznoszą się ku niebu . Drobne postacie Abrahama , Sary i Sługi wyobrażone są  w dole obrazu . Na niżej przedstawionej  ikonie  stół  jest okrągły , okryty bogato dekorowanym obrusem . Na  stole  widzimy przygotowana ucztę .  Pomiędzy  sztućcami , dzbankiem  , kubkiem, dwoma rzodkwiami (?)  trzema talerzami ustawionymi przed Aniołami , na talerzu ustawionym w centralnym  miejscu stołu  znajdują się trzy  chleby  a  poniżej znajduje się winna gałąź z trzema winnymi gronami  .  Postacie Aniołów emanują mocą i majestatem , drobne figurki ludzi są zmarginalizowane na poziomie kolan głównych bohaterów obrazu . Postacie na ikonie przedstawione są zgodnie z ich hierarchią – czyli im  postać  ważniejsza tym przedstawiona wyżej i  większa. Za plecami Anioła środkowego  autor ikony umieścił  wizerunek drzewa – dębu.

Związana  z imieniem św. Sergiusza , ,jako gorliwego  wyznawcy i przewodnika ruchu , idea hezychazmu miała przeogromny wpływ na niespotykany rozwój monastycyzmu w XIV i XV w. na Rusi  , a w tym  także na styl pisania ikon . Żywot napisany przez Epifaniusza Mądrego i przeredagowany przez Pachomiusza Serba mówi o św. Sergiuszu jako o „widzącym boskie światło” (bożestwiennyje sładosti bezmołwija wkusiw). Św. Sergiusz kilka lat spędził w hezychii (ros. biezmolwije) oddając się praktyce modlitwy Jezusowej. Hezychazm w swej idei dążył do minimalizmu , redukcji słów w modlitwie , redukcji słów w kontaktach  , redukcji kontaktów , opanowania żądz. Nagrodą  miało być ujrzenie światła Taboru tu na ziemi , zanurzenie w życiu Bożym.  W starożytnej literaturze termin „hezychazm” używany był dla określenia samotnego, pustelniczego życia w odróżnieniu od życia cenobicznego i dlatego hezychastą określano człowieka milczącego, oddającego się w samotności modlitwie. Ikony pisane wg tej idei były silnie zredukowane kolorystycznie (ikony Teofana Greka – dominujące  ochry z bielą ) i kompozycyjnie ( jak na  ikonach Teofana Greka i Andreja Rublowa ) przechylając interpretację ikony z  narracji w kierunku kontemplacji i symbolizmu . Na tych ikonach  malarz zakłada , że  widzowi znana jest treść , wątek narracyjny ikony  i kieruje jego uwagę głębiej , skłania widza do kontemplacji , przemyślenia i przemodlenia idei przesyłanej z ikony . Spójrzmy jak zgodnie ze wspomnianą wyżej ideą hezychazmu i minimalizmu  przedstawił tę scenę Teofan Grek na fresku w czasie swego pobytu w Nowogrodzie .

Fresk przedstawia grupę trzech aniołów  siedzącymi w około stołu  i prawdopodobnie Sarę w prawym dolnym rogu  fresku . Stół ustawiony w centrum jest przedstawiony jako półokrąg ! Nigdzie wcześniej  nie było takiego przedstawienia stołu !   Rozpostarte skrzydła  środkowego anioła otaczają  i stykają się z lotkami skrzydeł dwóch aniołów po prawej i lewej ,  stanowią jakby granicę  osłaniając sacrum od profanum . U stóp anioła po prawej widzimy postać Sary , część po lewej stronie uległa zniszczeniu . Zwracając uwagę  na proporcję postaci na tym  fresku mamy  dodatkowe zaskoczenie – postać Sary , jakkolwiek odwzorowana poniżej  postaci aniołów to proporcjonalnie  nie jest mniejsza i jej głowę otacza nimb świętości ! Szaty Aniołów zachowują   schemat poprzednio omawianej ikony – Anioł środkowy i Anioł po prawej stronie  mają kontrastujące bielą suknie spodnie i ochrowe wierzchnie, Anioł po lewej odziany odwrotnie – suknię spodnia  w kolorze ochry i  suknię wierzchnia białą . Widz nie odbiera tego jako  konfliktu a wręcz przeciwnie – jakby bez tego przejścia harmonia byłaby niemożliwa.   Na stole , w centralnym miejscu znajduje się misa  z posiłkiem ( być może to  głowa baranka lub coś podobnego , co autor  chciał nam zasugerować  ) , po lewej stronie stołu przedstawiono  chleb , po prawej jakby części chleba połamanego , widzimy jakieś sztućce (?)  . W stosunku do poprzednio prezentowanej   ikony   przedstawienie postaci, ich  szaty , otoczenie , jak  i sama uczta zostały znacznie zredukowane .  Autor zrezygnował z wszelkich dodatków , które rozpraszałyby widza. Widzimy syntetyczne rysy . Tło sceny jest obecnie trudne do określenia , lecz wyraźne kontury skrzydeł anielskich i kolory jakby sugerowały , że intencją  autora jest skoncentrowanie uwagi widza na  centralnych postaciach i  stole . Kolorystyka  fresku jest nieomal monochromatyczna ale jakże dzięki temu  dynamiczna . Ochra kontrastująca z bielą  z minimalistycznymi  dodatkami kolorystycznymi .  Fresk ten datowany jest na 1378 a zatem na wiele  lat przed powstaniem ikony ikon Andreja Rublowa.

Rublow ze swojej ikony usunął wszystko, co czasowe, ustępując miejsca wiecznemu. Widzimy ciszę (!) i trwających w milczącej rozmowie i porozumieniu postacie trzech aniołów  siedzących wokół stołu . Oni nie potrzebują słów – są zanurzeni w komunii . Ikona poprzez tę redukcję stała się bardziej symboliczna niż opisująca zdarzenie biblijne . Zniknęły postacie Abrahama i Sary a  bogate nakrycie stołu zastąpił jeden kielich, na który wskazuje środkowy anioł. Wielki dąb zamienił się w malutkie drzewo.

Ikona Trójcy Starotestamentowej (Gościnność u Abrahama ) Rublow,  1410 (?) , 142 x 114 cm  , Galeria Trietiakowska , Moskwa

Współistotna Trójcy  na jego ikonie przekazana jest przez to, że postacie aniołów namalowane są całkowicie w jednym typie i wszystkim nadana jest taka sama godność. Każdy anioł trzyma w ręku laskę – znak władzy boskiej. Ale aniołowie nie są jednakowi: mają różne pozy, różne ubrania. . Każdy z aniołów trzyma laskę, symbol jednakowej Boskiej władzy, którą posiada każda z Trzech Osób Boskich.

Przypisanie konkretnych Osób Trójcy do postaci aniołów nie jest jednoznacznie rozstrzygnięte. Paul Evdokimov uważał, że Bóg Ojciec, jako pierwszy i najważniejszy, znajduje się w środku ikony, Jezus Chrystus to postać z lewej strony, Duch święty – postać z prawej. Ważnego świadectwa w tej sprawie dostarcza święty Stefan z Permu, żyjący współcześnie z Rublowem, starszy od niego i przyjaciel świętego Sergiusza. Na swoją misję pośród Zyrian – olbrzymi rejon ciągnący się aż po Ural, zwany „Obwodem permskim” – Stefan przywozi ikonę Trójcy Świętej o takiej samej kompozycji jak ikona Rublowa. Wokół każdego anioła widnieje napis w języku zyriańskim: „anioł z lewej strony nosi imię Py, co znaczy Syn, anioł z prawej strony: Puiltos – Duch Święty, zaś anioł środkowy: Ai – Ojciec. W swoim doskonałym studium o sztuce Rublowa, N.Diemina (Moskwa, 1963 r., w języku rosyjskim) pisze: „Stefan z Permu dla potrzeb swojej misji postarał się uczynić znaczenie ikony maksymalnie zrozumiałym. Układ aniołów na jego ikonie przedstawia się tak samo, jak na ikonie Rublowa i najprawdopodobniej znaczenie ich również jest identyczne”.

Takiej interpretacji przeczy jednak kolor wewnętrznej szaty postaci znajdującej się w środku kompozycji, który w przeciwieństwie do błękitu obu pozostałych, jest czerwony. Wskazuje on na Chrystusa, który porzucił błękit nieba, by przyodziać szatę człowieczeństwa, a także męczeństwa. Ubrania środkowego anioła (czerwony chiton, niebieski gimatij, naszyty pas – klaw) podobne są do ubrań w jakich przedstawiano Zbawiciela. Dwaj z siedzących przy stole, głową i ruchem figury zwróceni są ku aniołowi, namalowanemu z lewej strony. Jego głowa nie jest pochylona, jego stan nie jest skłoniony, a wzrok zwrócony jest ku innym aniołom. Według wielu interpretatorów postać z lewej strony odziana jest jasnoliliowy kolor ubrań świadczący  o godności królewskiej. Niektórzy jednak uważają ,że jest to kolor nieokreślony – przezroczysty , poznawalny dla nas poprzez  pozostałe postacie . Wskazywało by to na pierwszą osobę Świętej Trójcy, którą poznajemy poprzez Syna , który był dla nas widzialnym i poprzez  działanie Ducha Świętego  . Wierzchnia szata  Anioła przedstawionego po prawej stronie jest zielona , zielono-złota , spodnia  jako błękitna – niebiańska . To kolor Ducha Świętego, nazywanego ożywiającym.  Interpretatorzy  zwracali uwagę piszącym ikonę , by przedstawiali postać po prawej jako nasyconą najbardziej pierwiastkiem żeńskim ,  pokornie wykonującą wolę Ojca i Syna na co wskazywać me  łagodne pochylenie głowy i całej postaci , jakby  ukłon w kierunku anioła przedstawionego po lewej.  Bo o ile anioły , jako takie , płci nie posiadają to pewne  emanacje właściwe dla płci są wyrażane na ich wizerunkach . Przy pomocy niezauważalnych i lekkich linii wielki mistrz pokazuje nam osoby Świętej Trójcy, ale jednocześnie wcale nie łamie dogmatu o ich współistocie.
Nie mniej genialnie przekazana jest na ikonie  ich nierozłączność , komunię , milczący dialog . Środkowy anioł pokazuje na kielich, stojący na stole. I tak jak pochylenie głów i figur dwóch aniołów, skierowanych w stronę trzeciego, łączy ich ze sobą, to gesty ich rąk skierowane są do stojącego na białym , wręcz świecącym podobnie jak nimby  anielskie  stole, jak na ołtarzu – kielicha eucharystycznego z głową baranka ofiarnego. Widzimy, że są trzej aniołowie, a kielich jest jeden – jest to kompozycyjne i znaczeniowe centrum ikony. I w tym momencie objawia się nam, że trzej Aniołowie Wielkiej Rady są w milczącej rozmowie, której treścią jest los rodu ludzkiego, przecież kielich ofiarny to symbol dobrowolnej ofiary Syna! Ikona, w której nie ma ani akcji, ani ruchu, pełna jest uduchowienia i uroczystego spokoju. Artysta przedstawił tutaj ogrom ofiarnej miłości. Ojciec posyła Swojego Syna na cierpienia za ludzkość, i Syn, Jezus Chrystus, gotów jest pójść na cierpienia, oddać Siebie na ofiarę ludziom.Na ramieniu anioła środkowego  widać podarty fragment sukni – oto powrócił on do domu po długiej wędrówce i cierpieniach i teraz z miłością spogląda na anioła przedstawionego z lewej strony .Anioł ten spogląda w kierunku anioła odzianego w zieloną suknię .  Anioł z prawej strony skłania głowę przed wzrokiem anioła o nieokreślonym kolorze stroju ,  jest pokorny i gotowy by zacząć na jego wezwanie pracę – jego rola zaczyna się po wypełnieniu misji Zbawiciela.
Na ikonie jest jeszcze kilka symboli: drzewo, góra i dom. Drzewo – dąb Mamre – zostało przekształcone u Rublowa w drzewo życia i stało się wskazaniem na żywonaczalnost Trójcy. Góra jest wcieleniem świętości Trójcy, a dom – to Boska Budowla. Dom przedstawiony jest za plecami anioła z rysami Ojca (Stwórca, Główny Budowniczy), Drzewo – za plecami środkowego anioła (Syn jest Życiem), Góra – za plecami trzeciego anioła (Duch Święty). Spójrzmy jeszcze raz na stół, wokół którego siedzą Aniołowie. Widzimy kielich — to odwołanie do Paschy i do Eucharystii. W kielichu, trochę niewyraźna, ale jednak widoczna jest głowa baranka. Motyw kielicha powtórzony został również w samym układzie Aniołów, tzn. kiedy uważnie przyjrzymy się całości zobaczymy, że postacie Aniołów tworzą kielich.

Z przodu ołtarza znajduje się prostokąt, który jest symbolem świata. Stąd wielu autorów mówi, że to jest właśnie nasze miejsce. Jesteśmy zaproszeni do tego stołu. Powinniśmy przy nim usiąść, bo przewidziano dla nas miejsce, jesteśmy wpisani w ten krąg, czyli w życie Trójcy Świętej.

W czasach Abrahama gościnność była czymś niezwykle ważnym. Abraham był gościnny, zaprosił do siebie trzech Aniołów. A oni weszli w jego życie i w życie Sary, dotknęli ich ran i uleczyli tę największą. Bóg obiecał Abrahamowi syna i kiedy wydawało się, że jest już za późno na spełnienie obietnicy, zjawiają się Aniołowie, dotykają ran Abrahama i Sary i mówią: za rok Sara urodzi syna.

PS .

Proszę uprzejmie zwrócić uwagę na motyw kielicha na stole – czasem jest jeden a czasem trzy . A także na kształt kielichów a zwłaszcza podstawy (gdy są trzy … ) i symbolikę ich kształtu.

Bibiliografia :

• Irina Yazykowa  „Swiat ikon”  http://www.orthodoxworld.ru/pl/icona/10/index.htm
• Aleksander Jacyniak SJ    Ikona Trójcy Świętej Andrieja Rublowa http://drgorka.deon.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1084:ikona-trojcy-witej-andrieja-rublowa&catid=73:yk-teologii&Itemid=133

•  fragment książki Paula Evdokimova „Sztuka ikony. Teologia Piękna”, Wydawnictwo Księży Marianów, Warszawa 1999, s. 205 – 215.Interpretacja ikony Rublowa  http://xpictianoc.blogspot.com/2007/08/konfederacja-konstrzyska.html

• http://www.kresowianie.info/artykuly,n237,ikony_ewolucja_pisania_ikon.html
• Uspienski Leonid Ikona Trójcy Świętej
  http://old.cerkiew.pl/prawoslawie/text.php?id=187
• http://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos3/teksty/tekstB2.htm
• http://www.lubin.cerkiew.pl/modules/smartsection/item.php?itemid=1&page=1
• http://ftp.przybylscy.pl/przybylscy/ikona/galeria.php
• http://www.historiasztuki.com.pl/020_MON_IKONOGRAFIA-023-BIZ.html
• www.grekat.stalwol.pl